مقدمه: بلاکچین، از شمول مالی تا تحول در صنعت املاک
رمزارزها و فناوری بلاکچین، فراتر از نوآوریهای مالی، دروازهای به سوی جهانی عادلانهتر و فراگیرتر هستند. این فناوریها با ایجاد نظامهای باز، شفاف و غیرمتمرکز، وعدهی دسترسی همگانی به خدمات مالی را میدهند؛ فرصتی که هر فرد، در هر نقطه از جهان، تنها با اتصال به اینترنت میتواند از آن بهرهمند شود. بااینحال، در میان هیاهوی رسانهای و سوءتفاهمهای رایج، ظرفیت واقعی بلاکچین برای تقویت و توانمندسازی جوامع، اغلب نادیده گرفته میشود. این مقاله با نگاهی به واقعیتها و فرصتهای پیشرو، بررسی میکند که چگونه رمزارزها و بلاکچین میتوانند آیندهای مالی را رقم بزنند که در آن هیچکس از دایرهی فرصتها محروم نماند.
همزمان، با تکیه بر مبانی نظری بررسیشده در مقالهی پیشین، اکنون زمان آن است که کاربرد عملی بلاکچین را در یک صنعت بیازماییم و تأثیرات آن را در دنیای واقعی ارزیابی کنیم. صنعت املاک و مستغلات، که سالهاست با چالشهایی چون کاغذبازیهای پیچیده، عدم شفافیت در سوابق مالکیت و واسطههای پرهزینه دستبهگریبان است، زمینی ایدهآل برای این آزمایش است. بلاکچین، با قابلیتهایی مانند ثبت تغییرناپذیر اسناد مالکیت بر دفتر کل توزیعشده و اجرای خودکار قراردادهای هوشمند، میتواند فرآیندهای خرید و فروش ملک را سریعتر، شفافتر و امنتر کند. این تحولات نهتنها اعتماد ازدسترفته در این صنعت را بازمیگردانند، بلکه هزینههای اضافی را کاهش داده و تجربهای کارآمدتر برای کاربران خلق میکنند. این مقاله تصویری روشن از چگونگی تأثیر بلاکچین بر زندگی روزمره و مدیریت داراییهای مردم ارائه میدهد.
اقتصاد رمزارزی؛ زیرساختی جدید برای آیندۀ مالی
اقتصاد رمزارزی در حال توسعۀ زیرساختی مالی و فناورانه است که متنباز، جهانی و در دسترس همگان است؛ هر فردی که به اینترنت متصل باشد، فارغ از ملیت، جنسیت، نژاد یا وضعیت اقتصادی، میتواند وارد این اکوسیستم شود.
با این حال، پوشش رسانهای عمدتاً روی جنبههای منفی این فضا تمرکز داشته است:
- نوسان بالا و ریسک سرمایهگذاری
- سوءاستفاده در جرایم سایبری
- مصرف انرژی بالا
- آسیبپذیری کاربران ناآگاه
کمتر کسی به این موضوع اشاره کرده است که فضای رمزارز، بستری برای توسعۀ فناوریهای ملموس، برنامهپذیر و ماژولار فراهم آورده است. چنانکه این فناوریها در این فضا، خدماتی همچون ذخیرۀ ارزش، پرداختهای خردِ همتابههمتا، وامدهی، وثیقهگذاری، بازارسازی و کشف قیمت را ارائه میکنند.
خدمات مالی در دسترس برای همگان
امروزه میلیونها نفر در سراسر جهان، با میلیاردها دلار سرمایه، این فناوریها را در عمل بهکار گرفتهاند. این روند قادر است بهمرور، میلیاردها نفر از افراد فاقد دسترسی به خدمات بانکی را از طریق خدمات مالی خودکار و ارزان، با امکان راهاندازی آسان وارد سیستم مالی جهانی کند.
مشارکت واقعی؛ فراتر از خرید و فروش
هر فردی با دسترسی به اینترنت میتواند وارد شبکههای رمزارزی شود. مشارکت در این اکوسیستم فقط محدود به خرید و فروش رمزارز نیست و فعالیتهای کلیدی زیر را هم شامل میشود:
- شرکت در رأیگیریهای حکمرانی (Governance)
- سپردهگذاری برای دریافت پاداش (Staking)
- بررسی تراکنشها از طریق بلاک اکسپلوررها
- اجرای نود یا استخراج برای پشتیبانی از امنیت شبکه
رمزارزها بستری بیسابقه فراهم کردهاند؛ سیستمی باز که هر فردی در هر نقطه از جهان، بدون پیشنیاز تخصصی میتواند در آن نقشآفرینی کند.
شمول مالی و آثار اقتصادی
شمول مالی به معنای فراهمکردن دسترسی به خدمات مالی پایه (مانند پرداخت، وام، بیمه و پسانداز) برای بیش از ۱.۷ میلیارد نفر در جهان است که هنوز از این خدمات محروماند. برآوردها نشان میدهد که استفادۀ گسترده از خدمات مالی دیجیتال، قابلیت دارد تا ۳.۷ تریلیون دلار به تولید ناخالص داخلی اقتصادهای نوظهور اضافه کند. چنین رشدی ممکن است حتی باعث ایجاد ۹۵ میلیون شغل جدید در سراسر جهان شود.
تصحیح باورهای نادرست
برخلاف شایعات، بررسیها نشان میدهد که کمتر از ۱٪ از فعالیتهای رمزارزی بین سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ ماهیت غیرقانونی داشتهاند. این در حالی است که فعالیتهای غیرقانونی در کل اقتصاد جهانی حدود ۲ تا ۴ درصد تولید ناخالص داخلی را شامل میشود. حتی در مواردی مانند تعطیلی بازار غیرقانونی «Silk Road» یا هک توییتر در سال ۲۰۲۱، شفافیت بلاکچین و قابلیت ردیابی آن به شناسایی و دستگیری مجرمان منجر شد.
واقعیتهایی دربارۀ مصرف انرژی
شبکۀ بیتکوین بهطور ذاتی مصرف انرژی بالایی دارد؛ زیرا این ویژگی برای حفظ امنیت، تمرکززدایی و مشارکتپذیری شبکه ضروری است.
طبق بررسیهای سال ۲۰۲۱، مصرف سالانۀ این شبکه حدود ۱۱۳.۸۹ تِراواتساعت است. برای مقایسه، وسایل برقیِ همیشهروشن در خانههای آمریکایی ۱۲ برابر بیشتر انرژی مصرف میکنند.
نکات تکمیلی دربارۀ مصرف انرژی:
- استخراج بیتکوین عمدتاً در مناطقی با برق ارزان انجام میشود.
- سهم استخراج کربنخنثی بیتکوین در سالهای اخیر بین ۳۹ تا ۷۰ درصد متغیر بوده است.
- از آنجا که استخراج در هر مکانی ممکن است، در بسیاری موارد از برق مازاد یا بدوناستفاده بهره میگیرند.
آیندهای باز و همگانی
دسترسی آزاد به نظام مالی ممکن است برای برخی بدیهی باشد؛ اما در بسیاری از کشورها، چنین امکانی هنوز محقق نشده است. رمزارزها فرصت ساخت یک نظام مالی فراگیر و غیرمتمرکز را در اختیار همه قرار دادهاند.
راههای مشارکت گسترده شامل:
- طراحی مدلهای جدید کسبوکار
- توسعۀ فناوریهای نو
- ارتقای سواد مالی دیجیتال
- مشارکت در تدوین قوانین شفاف
- آگاهیبخشی دربارۀ حقوق مصرفکننده
جمعبندی: بلاکچین، تحول در شمول مالی و صنعت املاک
رمزارزها و فناوری بلاکچین، فراتر از ابزارهای مالی، بستری نوین برای ایجاد جهانی عادلانهتر و فراگیرتر فراهم کردهاند. این فناوری با ارائهی دسترسی آزاد به خدمات مالی، نویدبخش توانمندسازی بیش از ۱.۷ میلیارد نفر در سراسر جهان است که تاکنون از نظامهای بانکی سنتی محروم بودهاند. با وجود چالشهایی مانند مصرف انرژی و سوءتفاهمهای رایج، بلاکچین درهای مشارکت اقتصادی را به روی همگان گشوده و زیرساختی شفاف، غیرمتمرکز و بدون واسطه برای اقتصاد آینده بنا نهاده است. راهنمای «رمزارزها: چگونه شروع کنیم» از مجمع جهانی اقتصاد، نقطهی شروع مناسبی برای ورود آگاهانه به این فضا و مشارکت مسئولانه در این تحول جهانی است.
کاربرد بلاکچین در صنعت املاک و مستغلات نشان داد که این فناوری، در صورت پیادهسازی صحیح، میتواند یکی از سنتیترین بازارها را متحول کند. ثبت مالکیت با امنیت بالا، کاهش هزینههای واسطهگری و اجرای خودکار قراردادهای هوشمند، از جمله مزایایی هستند که اعتماد و کارایی را به این صنعت بازمیگردانند. در صابملک، ما این دگرگونی را فرصتی برای بازتعریف مفاهیم مالکیت، ارزش و سرمایهگذاری در عصر دیجیتال میبینیم. با رصد مداوم پیشرفتهای فناوری، در تلاشیم تا راهکارهایی شفاف، هوشمند و در دسترس برای آیندهی بازار املاک ارائه دهیم.
بااینحال، موفقیت بلاکچین در چنین کاربردهایی به انتخاب زیرساختهای فنی مناسب، بهویژه مکانیزمهای اجماع، وابسته است. این مکانیزمها، قلب تپندهی شبکههای غیرمتمرکز، نقشی کلیدی در تأمین امنیت، مقیاسپذیری و اعتمادپذیری دارند. در مقالهی بعدی، به بررسی عمیقتر نقش اقتصاد رفتاری در طراحی این مکانیزمها خواهیم پرداخت. خواهیم دید که چگونه مفاهیمی مانند مشوقها، انگیزههای مالی و رفتار انسانی در شکلگیری یا اختلال در پایداری یک شبکه بلاکچینی مؤثرند.
